VERİMLİ DERS ÇALIŞMA YÖNTEMLERİ
1-DERS ÇALIŞMADA VERİM ELDE ETMENİN İLK UNSURU İSTEKLİLİKTİR Öğrencilerimizi ders çalışmaya istekli hale getirmek için neler yapabiliriz?
1. Öğrenciye eğitim görmenin gerekleri açıklanmalı,ona geleceğe ilişkin planlar yapmasında bir amaç belirlemesinde yardımcı olunmalıdır.
2. Öğrencinin başarılarını takdir edin. Ondan çok şey bekleyerek korkutmayın,kendine güvenini kırmayın.başarısız olduğu zamanlarda bile ona başarabileceğini,buna inandığınızı belli edin.
3. İnsanlar,sonunda bir sınama-ölçme-değerlendirme olan konulardan kaygı duyarlar. Bu kaygının rahatsız edici boyutta olmasını engellemek için öğrencinize güven verin.
4. Öğrenciyi ders çalışmaya istekli kılmak için önlemler alın. Sevmediği veya zorlandığı bir dersi çalıştıktan sonra onun sevdiği bir şeyi yapmasına izin verin. Onu takdir edin. Çalışma sonrası birlikte güzel vakit geçirmek için anlaşmalar yaparak ders çalışmayı zevkli bir hale getirebilirsiniz.
5. Öğrenciler kendilerini belli bir amaca yönlendirirken temelde iki yöntemle çalışırlar: Birincisi korku veya korkutma yoluyla ders çalışmaktır. Bu yöntemle yapılanlar değil yapılamayanlar görülür. İkinci yöntem teşvik duygusuna dayanır. Burada belirlenen amaca ulaşmanın olumlu sonuçları düşünülür.Saptanan amaca ulaşmak için atılan her olumlu adımın görülür ve teşvik edilir. Bu motivasyon tarzında yapılamayanlar değil yapılanlar görülür.
2-ÇALIŞMA ORTAMININ DÜZENLENMESİ
1. Çalışmaya başlamadan önce çalışma ortamının hazırlanması gerekir. Bu ortam mümkün olduğunca iyi havalandırılmalı ve sessiz olmalıdır.
2. Çalışma masası derli toplu olmalı,masa üzerinde çalışma araç-gereçlerinden başka şey bulunmamalıdır.
3. Çalışma masası sadece ders çalışmak için kullanılmalıdır. Çalışma masasına oturulduğu zaman masa çalışmak için uyarıcı olur.
4. Ders çalışma ortamında resim, poster,afiş bulunması dikkati dağıtır. Yine ders çalışırken müzik dinlemek de yoğunlaşmayı engeller. İnsan aynı anda birçok uyarıcıyı alabilir ancak bunlardan birisine dikkatini verebilir. Bu nedenle ya ders çalışılmalı ya da müzik dinlenmelidir. Müziği ödül olarak kullanmak yani çalışmadan sonra müzik dinlemek en doğrusudur.
5. Ders çalışırken televizyon ve telefondan uzak durun. Yatarak ders çalışmayın. Bundan tek sonuç çıkar uyumak ve gevşemek.
6. Çalışmaya başlamadan önce hafif bir kahvaltı yapılmalıdır.
7. Çalışma sırasında hayal kurmaya başlarsanız bir kağıda işaretler koyarak bunu her seferinde azaltmaya çalışın.
3-PLANLAMA
1. Başarısızlık nedenlerinden en önemlisi öğrencilerin nasıl ders çalışacağını bilmemesinden kaynaklanmaktadır. Öğretim faaliyetlerini planlamadan önce şu formülü göz önünde tutmalıyız: 5 N Formülü
a-Neyi öğreniyorum? (KONU)
b-Niçin öğreniyorum? (AMAÇ)
c-Nasıl öğreneceğim? (YÖNTEM)
d-Nelerle öğreneceğim? (KAYNAK VE ARAÇLAR)
e-Ne kadar öğrendim? (DEĞERLENDİRME)
2. Başarıya ulaşmak için şunlar gereklidir: " Kendini tanımak,yeteneklerini ve sınırlarını bilmek. " Zamanı iyi kullanmak. " Amaç belirlemek (uzun ve kısa vadeli amaçların belirlenmesi) " Öğrenme stillerini bilmek(Görsel,işitsel ve dokunsal öğrenme stilleri) " Tekrar -Ard arda uzun tekrarlardan çok,aralıklı kısa tekrarlarla öğrenilenler daha kalıcı olur.
3. İnsan yoruldukça dikkati daha çabuk dağılır. Bu nedenle çalışmalarınızda 5-10 dakikalık dinlenme araları verin.
4. Çalışmalara küçük adımlarla başlamak gereklidir.Bilinenden yola çıkıp bilinmeyene adım adım ilerleyin.
5. Not tutmak,duyduklarınıza mantıklı bir çerçeve sağlayarak dersi etkin bir şekilde dinlemenizi sağlar,öğrenmeyi kolaylaştırır. Derslerde not tutarken şu noktalara dikkat edin: " Notlarınızı küçük bir kağıda sıkıştırmayın. " Sayfa kenarlarında yeterli boşluk bırakın. " Sizin için anlamlı kısalmalar yaparak not alırsanız zamandan tasarruf da etmiş olursunuz. " Konuşmanın hızlı olduğu ve not alamadığınız yerlerde çizgiler koyun.bu kaçırdığınız sözcüklerin yaklaşık miktarını belirler ve daha sonra tamamlamanızı sağlar.
6- Etkinliklerinizi,çalışma,dinlenme ve eğlence kurallarına göre düzenler ve planlarsanız başarı kendiliğinden gelecektir.
4-PROGRAM YAPMAK
Öğrencinin bir çalışma programı olmalıdır. Bu onu hem ders çalışmaya istekli kılacak,hem de öz disiplinini geliştirmesini sağlayacaktır.Yapılacak program gerçekçi olmalı,öğrencinin kapasitesine ve koşullarına uygun olmalıdır. Ders çalışma programı hazırlanırken şu hususlara dikkat edilmelidir: " Ders çalışmaya okuldan eve geldikten en az yarım saat sonra başlanmalıdır. Yemek saatine kadar önemli derslerin bitirilmesine önem verilmelidir.Uyku ve dinlenme zamanlarını öncelikle planlamak gereklidir. " Her çalışmadan sonra 5-10 dakikalık tekrara yer verilmelidir. " Yorgunluk,açlık,hastalık gibi durumlar söz konusuysa ders çalışılmamalıdır. " Program esnek olmalı ,öngörülemeyen durumlara göre değiştirilebilmelidir. " Programda dersler önem derecesine göre sıralanmalı,çalışmaya zor konulardan başlanmalıdır. Öğrenmenin büyük kısmı okulda gerçekleşir. Evde yapılacak çalışmalar öğrenilenlerin pekiştirilmesini ve unutulmamasını sağlar. Ne sadece dersi dinlemek ne de sadece evde çalışmak yeterli olur. Her ikisinin de kollektif bir şekilde yürütülmesi gereklidir.
5-ÖĞRENİLENLERİN TEKRARI
1. SINIF ÖĞRENCİLERİ İLE KİTAP OKUMA
Okula yeni başlayan çocuğunuza yüksek sesle kitap okuması için bol bol fırsat yaratın. Okumayı yeni öğrenen çocuğunuza her gün bu becerisini güçlendirmeye yönelik alıştırmalar yapması için ilham verin. Aşağıdaki ipuçları çocuğunuzun mutlu ve güvenli bir okuyucu olması için yardımcı olacak eğlenceli yöntemler içermektedir. Bu ipuçlarını sırayla deneyerek sizin çocuğunuzda hangisinin daha fazla işe yaradığını kendiniz belirleyebilirsiniz.
Kitapsız evden çıkmayın
Çocuğunuzun doktor muayenehanesi gibi beklemesi gerekecek yerlerde okuması için yanınıza bir kitap ya da dergi alın. Sürekli olarak kitap okuyacak zaman yaratın.
Bir kez okumak yetmez
Çocuğunuzu sevdiği kitap ve şiirleri tekrar tekrar okumaya teşvik edin. Aynı şeyleri tekrar okumak çocuğun daha hızlı ve daha doğru bir şekilde okumasına yardımcı olur.
Öyküyü derinlemesine inceleyin
Çocuğunuza okuduğunuz öykü ile ilgili sorular sorun. Örneğin “sence küçük kuzucuk neden öyle davrandı?”.
Televizyonu kontrol altına alın
TV ve video oyunları ile rekabet etmek güçtür. Bu nedenle TV ve video oyunlarına ayırcağı süreyi kısıtlayın ve belli zamanlar dışında bunlara izin vermeyin. Serbest zaman faaliyeti olarak kitap okumayı teşvik edin.
Sabırlı olun
Çocuğunuz tanımadığı bir kelimeleri doğru bir şekilde okumaya çalışırken ona zaman tanıyın.
Çocuğun seviyesine uygun kitaplar alın
Çocuğunuzun kendi seviyesine göre çok zor olmayan kitaplar seçmesi için yardımcı olun. Bu aşamada amaç çocuğun bol bol başarılı okuma deneyimleri yaşamasını sağlamaktır.
Kelime oyunları oynayın
Çocuğunuzdan kelimeleri sizin değiştirdiğiniz şekilde söylemesini isteyin: yağ- dağ-bağ ve bağdan sonra örneğin bal ve böl gibi.
Sırayla birbirinize okuyun
Uyku öncesinde sırayla kitap okuyun. Çocuklar anne-babaları ile geçirdikleri bu özel zamandan hoşlanırlar.
Okuma hatalarını nazikçe düzeltin
Çocuğunuz bir hata yaptığında atladığı ya da yanlış okuduğu harfleri nazikçe gösterin. Okumaya başlayan çocukların çoğu tanıdıkları kelimelere göre tahminde bulunarak okumaya çalışırlar.
--------------------------
Giriş
Ev ödevleri, öncelikle okulda öğrenilen bilgi ve yaşantıların kalıcılığını sağlamak veya bu bilgi ve yaşantıları genişletmek amacıyla öğretmenler tarafından öğrencilere verilmektedir. Sınıftaki öğrenci sayısının fazla olması ve programda ayrılan zamanın yeterli olmaması gibi çeşitli nedenlerle öğrencilerin bireysel çalışmalarına ve uygulamalarına imkan verilemeyen durumlarda ev ödevleri, ders dışı etkinliklerin en önemlisi olmaktadır.
Öğrenciler ev ödevlerini yaparken yeni malzemeler kullanmalı ve yeni deneyimlerde bulunmalıdırlar. Bu deneyimler, öğrencilerin, bilgi ve yeteneklerinin farkına varmalarını ve geliştirmelerini, eksik yönlerini tamamlamalarını, bağımsız ve düzenli ders çalışma alışkanlığı kazanmalarını, okul dışındaki bilgi kaynaklarını kullanmalarını ve verilen sorumluluğu yerine getirmeyi öğrenmelerini ve dolayısıyla derslerinde başarılı olmalarını sağlamaktadır. Öğrencilerin düşüncelerini geliştirmeyen, yaratıcılığını desteklemeyen ve ezberciliğe yönelten ev ödevlerinin, eğitim açısından bir anlamı bulunmamaktadır.
Aynı zamanda ev ödevleri, anne babalara çocuklarının okul hayatıyla ilgilenmeleri için bir fırsat vermektedir. Aileler, çocuklarına uygun çalışma ortamı hazırlama, gerekli malzemeleri sağlama, istendiğinde yardımcı olma vb. gibi yollarla çocuklarının ev ödevlerinde, dolayısıyla eğitim ve öğretimlerinde önemli bir role sahip olmaktadır.
Ev ödevleri, öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine göre verilmediği, amacının açıklanmadığı ve öğretmene teslim edildikten sonra içeriği hakkında değerlendirme yapılmadığı durumlarda ise öğrencilerin akademik konulara ilgisi azalabilmekte, öğrenci ödevini başkasına yaptırma ve başkasından alıntılar yapmaya yönelebilmekte veya yaptığı işi değersiz bir etkinlik olarak algıladığı için ödev yapma sorumluluğunu almayabilmektedir.
Bu olumsuz sonuçların ortaya çıkmasını engellemek amacıyla öğretmenlere ve anne babalara bazı öneriler verilebilir;
Anne Babalar Neler Yapmalı?
Çocuklarına uygun çalışma ortamı (aydınlık, sessiz vb.) ve araç-gereç sağlamalıdırlar. Çocuklar ödevlerinin büyük bir kısmını evde yapmaktadırlar. Çocuğun rahat çalışabilmesi için dikkatini dağıtacak uyaranların olmadığı bir odasının olması, ısının ve aydınlanmanın yeterli olması ve odasında çalışması için gerekli araç-gerecinin olması ödevlerini yapmasını kolaylaştıracaktır.
Özellikle ilköğretimin ilk yıllarında çocukların ev ödevlerini yapma zamanını planlamada güçlükler ortaya çıkabilmektedir. Küçük çocuklar genellikle oyuna veya tv. izlemeye daha fazla süre harcayarak ödev yapmayı aksatabilmektedirler. Bu nedenle ilk yıllarda anne babalar, ödevlerin yapılacağı zamanı birlikte planlamalı, çocuğun bu plana uymasını sağlamalıdırlar.
Çocuk yardım istediğinde ev ödevlerine yardımcı olmalıdırlar. Bu yardım, çocuğun ödevini yapmaya değil, onu yönlendirmeye yönelik olmalıdır. Çocuklar ödevlerini yaparken zorlandıklarında veya ödevlerle ilgili çeşitli soruları olduğunda en yakınlarında bulunan yetişkinin yardımına ihtiyaç duyabilmektedirler. Anne babaların çocuklarının tüm sorularını cevaplaması mümkün olmayabilir. Bu durumda anne babaların çocuklarının sorularına ilgisiz kalmamaları, başvuru kaynaklarını göstererek uygun rehberlikte bulunmaları gerekmektedir. Anne babaların çocuklarının yerine ödevlerini yapmaları ise çocukların çalışma alışkanlığı kazanmalarını ve sorumluluk duygusunu geliştirmelerini engelleyecektir.
Anne babalar, çocuklarının ev ödevlerini kontrol etmelidirler. Ödevlerin okulda sunulmadan önce evde anne babalar tarafından kontrol edilmesi, çocuklara yaptıkları hataları düzeltme ve eksiklerini tamamlama fırsatı verecektir. Ayrıca çocuğun ödevini bitirince takdir edilmesi öz güven ve öz disiplinini geliştirici bir pekiştireç olacaktır.
Anne babalar, çocukların ev ödevlerine olan yaklaşımlarını etkileyecek olumsuz tutumlar göstermemeye çalışmalıdırlar. Anne babaların çocuklarının ödevlerine karşı aşırı ilgili veya ilgisiz, baskıcı ve arkadaşlarıyla kıyaslayıcı tutumları,a çocuğun ödevlerden hoşlanmamasına ve ödevini yapamama kaygısı duymasına neden olabilir. Anne babaların çocuklarına ev ödevlerinde destek ve rehberlik veren tutumlar sergilemeleri gerekmektedir.
Ödev yaparken çocuğun dinlenmesini ve enerji toplamasını sağlamak amacıyla anne babalar çocuklarıyla birlikte gevşeme veya rahatlama egzersizleri yapmalıdırlar. Rahatlatıcı bir müzik dinlemek, bir şeyler yiyip içmek ya da vücudunu hareket ettirmek yararlı olacaktır. Çocuğun ödevini yaparken sıkılmasını önlemek için kısa süreli aralar vermesi de sağlanmalıdır.
Öğretmenler, anne babalar için çocukları ve onların öğrenimleriyle ilgili her türlü konuda rehber kişi durumundadır. Bu nedenle, anne babalar düzenli aralıklarla öğretmenle görüşerek, ev ödevleri hakkındaki tutum ve beklentilerini, çocuklarına ev ödevlerinde nasıl yardımcı olacaklarını da öğrenmelidirler.
